Rodzaje towotnic. Jaka smarownica będzie najlepsza?
Na rynku dostępnych jest wiele różnych smarownic. Może być to towotnica elektryczna, pneumatyczna, nożna lub ręczna. Wybór właściwej smarownicy powinien być uzależniony od zakresu i intensywności wykonywanych prac. Uwagę należy zwrócić na parametry urządzenia i budżet, jaki przeznaczyliśmy na zakup tawotnicy.
Tawotnica / Towotnica pneumatyczna
Źródłem energii w smarownicy pneumatycznej jest sprężone powietrze. Stąd obowiązkowo towotnica pneumatyczna musi być podłączona do kompresora. Warto pomyśleć o takim urządzeniu, jeżeli w miejscu pracy nie ma dostępu do energii elektrycznej. Smarownice pneumatyczne aplikują smar pod wysokim ciśnieniem, są też ekonomiczne, wydajne i łatwe w obsłudze. Oprócz tego wykazują wysoką trwałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne.
Jeżeli wybieramy smarownicę pneumatyczną, kluczowe są jej parametry, w tym pojemność. W zależności od urządzenia takie towotnice mogą mieścić od 400 mililitrów nawet do 15 litrów smaru czy oleju. Ważne jest też ciśnienie, zwykle w zakresie od 2 do 10 bar, co pozwala podłączyć je do różnych kompresorów. Pomocny jest tutaj manometr wskazujący, pod jakim ciśnieniem aplikujemy środek smarny.
W końcu liczy się też materiał wykonania. Najczęściej są to urządzenia stalowe lub ze stopów lekkich (aluminiowe), mające dobry stosunek ceny do jakości i trwałości. Dla komfortu pracy zwróćmy też uwagę na wagę. Im smarownica jest lżejsza, tym łatwiej operować ją podczas pracy. Dla szybszej pracy ważna jest też prędkość przenoszenia smaru. Parametr ten określa, ile litrów smaru lub oleju smarownica przepompuje w ciągu minuty.
W zależności od marki i pojemności smarownica pneumatyczna kosztuje od kilkudziesięciu złotych nawet do przeszło tysiąca. Oczywiście bezpieczniej zainwestować w sprzęt renomowanego producenta, np. Yato, Metabo czy Pressol, nawet kosztem zakupu sprzętu o mniejszej pojemności.
Tawotnica / Towotnica ręczna
Dużą popularnością cieszą się również smarownice ręczne, w których smar aplikuje się za sprawą wewnętrznego tłoka napędzanego dźwignią lewarowaną. To urządzenia zapewniające bardzo precyzyjną aplikację bez przeciekania. Tawotnica ręczna ma zastosowanie m.in. w serwisach samochodowych, warsztatach mechanicznych, przemyśle ciężkim, przy konserwacji maszyn, czy w prywatnych garażach i warsztatach. W zależności od typu urządzenia wyróżniamy ręczne smarownice punktowe i dwutłokowe, tj.:
- Smarownice ręczne punktowe – o niewielkich rozmiarach i z małymi zbiornikami, dzięki czemu są to urządzenia łatwe w manewrowaniu.
- Smarownica ręczne dwutłokowe – wyposażone w dwutłokową pompkę, która umożliwia silny przepływ smaru nawet przy krótkich skokach.
Jak wybrać smarownicę ręczną?
Jak przy każdej innej towotnicy również przy wyborze ręcznej smarownicy należy zwrócić uwagę na kilka istotnych parametrów i innych czynników. Są nimi m.in.:
- Sposób ładowania smaru – zwykle są to smarownice na wkręcane wkłady. To rozwiązanie wygodne i zapewniające czystość aplikacji, o co trudno przy towotnicach napełnianych z wiadra. Środek smarny może być też ładowany workami, luzem lub kartuszem.
- Pojemność – im większa, tym lepiej. Dzięki temu nie ma obowiązku częstszego uzupełniania zbiornika. Z drugiej strony pojemniejsze smarownice są też cięższe. Dla użytku prywatnego wystarczą mniejsze urządzenia.
- Maksymalne ciśnienie tłoczenia – parametr dopasowany do modelu smarownicy. Jego przekroczenie może skończyć się awarią sprzętu. Podobnie jest z ciśnieniem rozrywającym towotnicy i jej końcówki. To parametry ustalane indywidualnie przez producenta.
- Waga – urządzenie do użytku prywatnego powinno być lekkie, a więc będzie mieć mniejszą pojemność. Te większe i cięższe są wykorzystywane m.in. w przemyśle. Pamiętajmy, że waga zależy też od materiału wykonania. Lżejsze i przy tym trwałe są modele aluminiowe.
- Typ końcówki – zwykle jest to końcówka czteroszczękowa lub tzw. smarowniczki. Żeby smarownica miała wszechstronne zastosowanie, zestaw końcówek możemy do niej dokupić oddzielnie.
- Materiał wykonania – materiał ma wpływ na wagę, ale też trwałość i odporność sprzętu na uszkodzenia mechaniczne i działanie czynników zewnętrznych (np. wilgoć, brud, kurz). Ważne, aby elementy smarownicy były odporne na korozję. Najlepiej jeżeli głowica urządzenia jest aluminiowa, z kolei cylinder i dźwignia wykonane są ocynkowanej stali. Dużą trwałość zapewniają też bezszwowe towotnice z aluminium. W komforcie użytkowania pomagają antypoślizgowe, gumowe osłony na cylindrze i dźwigni. Z kolei uszczelnienie z gumy zapobiega wyciekom. W długim, bezawaryjnym użytkowaniu pomaga też zawór zapobiegający wyciekom i system odpowietrzania przestrzeni nad tłokiem.
- Producent – oprócz parametrów technicznych dobrze jest kupić towotnicę z oferty renomowanego producenta, który oferuje certyfikowany sprzęt (np. Berner, JCB).
- Długość wężyka – im dłuższy, tym jest to urządzenie bardziej praktyczne i funkcjonalne. Dłuższy wężyk przydaje się zwłaszcza podczas aplikacji smaru w trudnodostępnych miejscach.
Tawotnica / Towotnica nożna i elektryczna
Oprócz powyższych wyróżniamy jeszcze smarownice nożne i elektryczne. Jak wskazuje nazwa, w pierwszych dozowanie smaru kontrolujemy nogą. To urządzenia stosowane głównie w profesjonalnych warsztatach. Jako że zwykle mają one duże gabaryty, kluczowe jest, aby taka smarownica miała długi wężyk.
Profesjonalnym zastosowaniom służy również smarownica elektryczna. Zwykle taka tawotnica ma duży zbiornik i jest ciężki, ale jest też wyposażona w kółka, co upraszcza transport i obsługę sprzętu.
Jak widzimy, towotnice dostępne na rynku są bardzo różne. Dzięki nim możemy wydłużyć żywotność i zapewnić prawidłową pracę różnych maszyn i urządzeń. Najważniejsze, aby smarownicę dobrać względem swoich potrzeb i wymagań, zwracając uwagę na parametry techniczne urządzenia i markę, oczywiście w ramach dostępnego budżetu.